In 2021 kende de Nederlandse economie een licht herstel, nadat deze flink gedeukt uit de pandemie kwam. De pandemie was niet weg, maar beperkende maatregelen waren korter van duur en kenden dus een minder grote impact dan in 2020. De gevreesde faillissementsgolf bleef uit, onder andere door de steunpakketten vanuit de overheid. In 2022 dreigde er echter toch een nieuwe crisis. De oorlog in Oekraïne brak uit, er ontstond schaarste op de grondstoffenmarkt en krapte op de arbeidsmarkt. En de prijzen bleven maar stijgen. Al deze perikelen hadden mede hun weerslag op de financieringsmarkt.
Financieringsmonitor 2022
Ieder jaar brengt het CBS de Financieringsmonitor uit. Een analyse van de zoektocht naar financiering binnen het mkb middels een enquête gehouden onder 4.980 ondernemingen (2022). De Financieringsmonitor schetst een compleet beeld van zoektocht tot uitkomst en onderzoekt de belemmeringen waar ondernemingen tegenaan lopen. Het resultaat van de Financieringsmonitor 2022 beslaat de periode juli 2021 tot juli 2022.
Het mag duidelijk zijn dat in 2020 de investeringsbereidheid onder ondernemingen terugliep. Het waren immers voor veel sectoren dure en onzekere tijden. Ook kredietverlening door banken werd aangescherpt en daalde. In 2021 namen de verstrekte leningen flink toe, met 21%. Dat geeft echter een vertekend beeld omdat deze stijging volledig veroorzaakt werd door leningen van meer dan 1 miljoen. Kijken we naar kleinere leningen van minder dan 1 miljoen, dan zien we juist een daling van 14% ten opzichte van het jaar daarvoor. Wat betreft de non-bancaire financieringsvormen betekende 2021/2022 een groei, na de daling in 2020.
Het blijven uitdagende tijden
Toegang tot externe financiering blijft erg belangrijk voor ondernemingen om te kunnen groeien en investeren. Maar de grootste kopzorg voor ondernemers in 2022 was toch wel de stijging van de kosten. Met name bij bedrijven waarbij energie een grote rol speelt werden de zorgen groter. Het mkb kampt ook met uitdagingen wat betreft het vinden van goed gekwalificeerd personeel en het volgen van de regelgeving.
Toegang tot financiering vormt voor ongeveer 15% van het mkb een belemmering, een lichte daling ten opzichte van de voorgaande periode. Dit geldt echter met name voor het kleinbedrijf. Bij middelgrote en grote ondernemingen ligt dit percentage tussen de 10% en 1%. Belangrijke redenen waardoor ondernemingen behoefte hebben aan externe financiering zijn bedrijfscontinuïteit, start en uitbreiding van het bedrijf. Hoewel de algehele financieringsbehoefte licht gedaald lijkt te zijn, zijn er anderzijds sectoren waarbij de financieringsbehoefte juist flink gegroeid is.
Financieringsaanvragen nemen toe
Al laat de algemene financieringsbehoefte een lichte daling zien, het aantal mkb ondernemingen dat daadwerkelijk tot een financieringsaanvraag komt stijgt juist weer enigszins. Van alle mkb bedrijven die de behoefte hebben aan financiering en zich daarop hebben georiënteerd, start zo’n 56% daadwerkelijk een aanvraag. Deze bedrijven bevinden zich met name binnen de sectoren handel, horeca en vervoer.
In 2021/2022 waren meer bedrijven succesvol bij een financieringsaanvraag dan in de periode daarvoor. Waar in voorgaande periode met name financiering gezocht werd om de pandemie te overleven, is nu met name het financieren van voorraden en werkkapitaal een financieringsdoel geworden.
Maar wat het financieringsdoel ook is, wij geven je graag wat korte tips over zowel de oriëntatiefase als de (voorbereiding van de) aanvraag zelf.
Tips voor oriëntatie naar externe financiering
- Beschrijf zo gedetailleerd mogelijk jouw financieringsdoel, met andere woorden waarvoor heb jij specifiek externe financiering nodig.
- Bepaal om welk bedrag het gaat en binnen welke looptijd je de financiering weer terugbetaald wilt hebben.
Ga (samen met een onafhankelijke adviseur) op zoek naar het antwoord op de volgende vragen:
- Wat kan ik, gezien mijn bedrijfsresultaten en prognoses, realistisch gezien verantwoord lenen?
- Welke vorm van financiering past nu het beste bij mijn wensen en kunnen?
We raden aan om dit dus samen met een onafhankelijke adviseur op te pakken. Het bedrag dat je wilt lenen kan namelijk afwijken van het bedrag dat je kúnt lenen. Ook zijn er tegenwoordig veel verschillende vormen van financiering waaruit je kunt kiezen. Of een bancaire of non-bancaire financiering het beste past hangt af van diverse factoren. Voor beide van deze hoofdvormen geldt dat er daarna nog vele sub-vormen zijn waaruit je kunt kiezen. Het is dan erg waardevol om iemand aan je zijde te hebben die kennis heeft van de verschillende financieringsvormen en die je door dit woud leidt.
Tips voor de (voorbereiding van een) financieringsaanvraag
- Breng je cashflow in kaart. Als je een financiering gegund krijgt dan krijg je te maken met rentebetaling en de aflossingen. Deze extra kosten en uitgaven moet je kunnen dragen zonder dat er problemen ontstaan.
- Zet zowel de kansen als de bedreigingen uiteen. Welke kansen biedt de financiering je en hoe ga je die kansen daadwerkelijk pakken? Maar denk ook na welke bedreigingen er op je pad kunnen komen en hoe je die de kop wilt bieden.
- Bereid je voor op lastige financiële vragen tijdens het proces van de financieringsaanvraag en zet mogelijke antwoorden op een rij.
- Verzamel alle informatie en documentatie die nodig zijn voor het financieringsdossier dat je indient bij je aanvraag. Denk daarbij aan zaken zoals jaarcijfers en aangifte inkomstenbelasting van enkele recente jaren, taxatierapport of huurcontract van je bedrijfspand, de samenstelling en waarde van voorraden, debiteuren- en crediteurenoverzicht, orderportefeuille, etc.
Het is belangrijk dat je indruk maakt met je financieringsdossier bij de aanvraag van externe financiering. En dat dossier wordt niet alleen gevormd door statische gegevens als cijfers en resultaten. Het toont ook in welke branche je actief bent, jouw verdienmodel en hoe je bedrijfsprocessen met het personeelsbeleid geregeld is. En wat zijn je ambities en wat is de financiële onderbouwing daarvan? Kortom: toon aan wat de kwaliteit van jouw onderneming is en wat jouw kwaliteiten als ondernemer zijn.
Het feit dat het percentage succesvolle financieringsaanvragen gestegen is, betekent niet dat je makkelijk een financiering krijgt. Het is en blijft belangrijk om alle haken en ogen vooraf te tackelen en je tot in de puntjes voor te bereiden. Dankzij een fijne samenwerking met Claassen, Moolenbeek & Partners kunnen wij ook hierbij van dienst zijn. Samen bekijken we de mogelijkheden en eventuele belemmeringen en bouwen we een indrukwekkend financieringsdossier op om in te dienen. Neem gerust eens contact op met Bart Lemmen of Tony van Tol.