Oprichten van de coöperatie
Een coöperatie wordt opgericht door tenminste twee leden, dat kunnen natuurlijke personen zijn, of rechtspersonen zoals een BV of een stichting. Meer oprichters, of oprichten als privé persoon en met je eigen BV kan ook. Of je privé opricht of vanuit je eenmanszaak is niet relevant, dat is meer een onderscheid voor de belastingdienst, voor de notaris richt je op als natuurlijke persoon.
De notaris passeert de akte en schrijf de coöperatie in
De coöperatie is pas opgericht als de akte daarvoor wordt gepasseerd door de notaris. Een coöperatie in oprichting, zoals je ook een BV in oprichting hebt, bestaat niet. De notaris zorgt ook voor de inschrijving bij de Kamer van Koophandel, dit duurt meestal een werkdag. Vanaf dat moment heb je een KvK nummer, kun je een bankrekening openen en zaken doen.
Ontbinding gebeurt met een besluit van de algemene ledenvergadering
De algemene ledenvergadering is het enige orgaan dat de coöperatie kan ontbinden. De vergadering moet op tijd aan alle leden gemeld zijn, volgens de termijn die in de statuten staat, en er moet ook aangekondigd zijn dat het doel van de vergadering is om de coöperatie op te heffen. Vaak is er een zwaardere meerderheid nodig om het besluit te nemen, bijvoorbeeld tweederde of driekwart van de stemmen. Dit staat in de statuten. Maak een verslag van de vergadering en onderteken dit met de voorzitter en de notulist. In de vergadering moet je een vereffenaar aanwijzen, iemand die de financiële zaken afwikkelt. Ook besluit je wat er met het overgebleven geld moet gebeuren: uitkeren aan de leden of bijvoorbeeld schenken aan een goed doel.
Meld de ontbinding aan de Kamer van Koophandel
De ontbinding gaat in op het moment van het besluit van de ledenvergadering en kan niet ongedaan gemaakt worden. Wel moet je de ontbinding melden bij de Kamer van Koophandel. Dit doe je met formulier 17. Daarin geef je ook aan wie de vereffenaar is. De Kamer van Koophandel verwerkt dit in het handelsregister. Het getekende besluit van de algemene ledenvergadering moet je bijvoegen.
De vereffening begint na de ontbinding
Als er geen geld meer in de coöperatie zit dan is de vereffening snel rond. De vereffenaar hoeft dan alleen nog maar de stukken 7 jaar te bewaren. Denk ook aan het opheffen van eventuele bankrekeningen. Als er wel nog geld is, of een lopend bedrijf, dan blijft coöperatie nog bestaan zolang als nodig is voor de vereffening. Die tijd gebruik je om geld te incasseren van partijen die de coöperatie nog geld moeten betalen (dat kunnen ook achterstallige contributies van leden zijn), om alle rekeningen te betalen en om uiteindelijk het resterende geld over te maken conform het besluit van de ledenvergadering. Hiervoor zijn regels, o.a. voor het plaatsen van een advertentie zodat schuldeisers zich kunnen melden. Vraag hiervoor informatie bij de Kamer van Koophandel.
De Kamer van Koophandel kan ‘slapende’ coöperaties zelf opheffen
Een coöperatie houdt ook op te bestaan als er geen leden meer zijn. Vaak gebeurt dit ongemerkt, bijvoorbeeld als de laatste leden overlijden. Als de Kamer van Koophandel merkt dat er gedurende lange tijd geen bestuurders zijn, of er worden geen jaarstukken gedeponeerd, dan kan ze de coöperatie zelf opheffen. De Kamer van Koophandel stuurt altijd eerst een brief en wacht dan acht weken af. Zolang het correspondentieadres in het handelsregister klopt kan je dit dus niet ontgaan.