Burgerparticipatie en samenspraak organiseren in een coöperatie

Voor overheden is het vaak lastig om burgerparticipatie te organiseren en de inbreng van inwoners en ondernemers te betrekken bij het beleid wat je maakt. Enerzijds willen gemeenten en provincies eigen initiatief stimuleren en gebruik maken van kennis en ervaring van belanghebbenden. Anderzijds moeten ze heel duidelijk en realistisch zijn over de verschillende rollen en verantwoordelijkheden.

In dit artikel

Burgerinitiatieven ondersteunen

Burgerinitiatieven kunnen erg krachtig zijn en door hun verbondenheid met de buurt of wijk soms veel effectiever dan een gemeente. Voor veel initiatieven zijn geld en faciliteiten nodig die individuele initiatiefnemers niet alleen kunnen organiseren. Voor subsidie aanvragen is een rechtspersoon nodig.

Coöperatie is een flexibele werkvorm

Initiatiefnemers kunnen zich verenigen en een vereniging of coöperatie. Dit is een rechtspersoon met een eigen bankrekening en eigen bezittingen. Hierbij kun je ook  de aansprakelijkheid van de individuele leden uitsluiten, wat de drempel voor burgers om bij te dragen verkleint.

Het verschil tussen een vereniging en coöperatie zit in het bedrijfsmatige karakter van de werkzaamheden. Een coöperatie is een vereniging met een bedrijf, dat werk doet met of voor de leden. Enkel inspraak en belangenbehartiging, of culturele doelen passen het beste binnen een vereniging. Als er een pand beheerd moet worden, zorgdiensten verleend of een zonnepanelen-installatie gebouwd moet worden, dan is een coöperatie de juiste vorm.

De leden kiezen hun bestuur, dat het aanspreekpunt is voor een fonds, subsidiegever of opdrachtgever (gemeente, provincie of een woningbouwcorporatie). Het bestuur moet duidelijke plannen maken en toestemming krijgen van de algemene ledenvergadering om die plannen te gaan uitvoeren. Hierdoor is elke keer zichtbaar wat het draagvlak is van de voorstellen en acties van de coöperatie.

Snel op te richten

Een coöperatie kun je relatief snel oprichten. Er zijn minimaal twee initiatiefnemers nodig die ook meteen de eerste leden zijn. En er moet minimaal één lid zijn die de bestuurstaken op zich wil nemen. Soms wordt daar een externe voor benoemd. De gemeente neemt meestal niet deel maar kan het initiatief wel faciliteren door de oprichtingskosten en eventueel een aantal uren begeleiding te betalen.

In de statuten kunje waarborgen opnemen over de doelstellingen van de coöperatie en de verbondenheid met het dorp of de wijk. Er kan een raad van toezicht zijn, of een zijdelingse rol voor de gemeente, maar dit kan juist ook weer verlammend werken. Dit moet je dus per situatie beoordelen.

De coöperatie expert heeft uitgebreide ervaring in het oprichten en begeleiden van coöperaties, ook voor burgerparticipatie. Neem gerust contact op met één van onze adviseurs.

Direct contact met een adviseur?

Deel dit artikel