Herken je een van deze situaties?
- Jeroen en Evert richten een BV op. Ze krijgen allebei 50% van de aandelen. Evert gaat tussendoor een wereldreis maken en laat Jeroen doorwerken. Krijgt hij nog steeds 50% van de winst?
- Marian en Sietske starten samen en hebben beide 50% van de aandelen. Marian doet de marketing, Sietske de techniek. Sietske besluit dat ze hulp nodig heeft van Erik. Krijgt Erik nu ook aandelen, en komen die van Sietske of van allebei?
- Evelien, Tim en Okko hebben samen een start-up. Evelien en Tim besluiten dat Okko weinig waarde meer toevoegt en willen hem uit het bedrijf zetten. Hoe werkt dit? En houdt Okko zijn derde van de aandelen?
Wanneer kan dit voor jou relevant zijn?
- Je hebt een idee, concept of tool maar het moet nog verder uitgewerkt worden
- Je weet niet precies hoeveel je moet investeren voordat er voldoende opbrengsten zijn
- Je investeringen zitten voornamelijk in tijd, in mindere mate in geld
- Je doet het samen, je hebt minimaal nog één andere partner
Waarom dan een coöperatie in plaats van een BV?
In een start-up wil je samen verplichtingen aangaan of een webdomein of merknaam registeren. Daarvoor heb je een rechtspersoon nodig. Veel mensen kiezen dan een BV. Een coöperatie heeft grotendeels dezelfde eigenschappen als de BV maar is veel flexibeler.
Als je start in een BV dan staat na oprichting de verdeling van de zeggenschap en de winst vast. Voor elke wijziging moet je terug naar de notaris om de statuten te laten aanpassen. Dat is niet handig en soms ook vervelend om te regelen, bijvoorbeeld als iemand langdurig ziek wordt en niet bij kan dragen aan de onderneming.
Flexibel meedoen en inbreng wijzigen bij een coöperatie
Met een coöperatie heb je deze problemen niet. De coöperatie is van oudsher een samenwerkingsvorm voor zelfstandig ondernemers, maar je kunt ‘m ook zo inrichten dat de coöperatie op een BV lijkt.
Wat kun je als start-up met een coöperatie?
Een start-up begint met investeren. Je weet vooraf niet hoe groot de investeringen zijn en wanneer er voldoende opbrengsten zijn om alle kosten te dekken: het break-even punt. Vanaf dat moment ga je winst maken.
Wie de meeste risico’s neemt in de investeringsfase, zou ook het grootste deel van de winst moeten krijgen. Daar is iedereen het wel mee eens. Maar hoeveel elk van de partners investeert weet je eigenlijk pas als je winst gaat maken.
Bij een BV veronderstel je vaak vooraf dat iedereen in gelijke mate zal bijdragen en verdeel je op die manier de aandelen. Dat pakt soms anders uit, en dan begint de ruzie.
Investeren levert winst en zeggenschap op
Bij een coöperatie kun je gewoon maandelijks ieders investeringen bijhouden en de optelsom daarvan bepaalt de winstverdeling.Tot aan het moment van break-even houd je bij hoeveel iedereen investeert. Elke maand of elk kwartaal geef je samen een waarde aan alle inbreng en vertaal je dit in certificaten, of welke naam je daar ook aan geeft. Je telt steeds op hoeveel certificaten iedereen krijgt, de optelsom bepaalt ieders ‘aandeel’ in het bedrijf.
Iedereen heeft recht op zijn ‘aandeel’ in de winst, naar rato van hoeveel hij of zij mee geïnvesteerd heeft. Zeggenschap hebben we iets anders ingericht, om te voorkomen dat je steeds investeerders met een klein belang moet raadplegen. Er is een ondergrens aan inbreng om lid te worden en alleen leden hebben zeggenschap.
Investeren in verschillend tempo
Waar kunnen die investeringen uit bestaan? Uit geld dat je in het bedrijf stort natuurlijk, maar bijvoorbeeld ook concepten, eerder werk dat je gedaan hebt of salaris dat je niet uitkeert. Die inbreng leg je elke maand of elk kwartaal met elkaar vast. Als er plotseling een nieuwe partner of investeerder bij komt, dan maak je die ook lid, dat kan zonder statutenwijziging. Als iemand niet meer bijdraagt, dan verwatert zijn inbreng in de loop van de tijd.
Wat is hiervan het grote voordeel? Gedurende de opbouw van jullie onderneming ontwikkelen de eigendomsverhoudingen zich op een eerlijke manier. Als iemand een maand op vakantie wil zijn er geen scheve gezichten: je bouwt gewoon minder aandeel op.
Let op: juridisch werkt deze opbouw prima, fiscaal kan de opbouw van je aandeel belast zijn, waardoor je toch een uitgaande kasstroom hebt: naar de belastingdienst. Laat je goed voorlichten over de consequenties voor jouw persoonlijke situatie.
Weinig andere verschillen met de BV
Afgezien van het lid worden, de zeggenschap en de winstverdeling lijkt een coöperatie gewoon op een BV. Het is een zelfstandige rechtspersoon die verplichtingen kan aangaan en bezit kan hebben. Als de coöperatie failliet gaat dan zijn de leden alleen hun inleg kwijt. De coöperatie betaalt vennootschapsbelasting en is vaak ook BTW plichtig. Je kunt het zo regelen dat je je lidmaatschap van de coöperatie (met bijbehorende investeringen en winstrechten) kunt verkopen, net als je aandeel in een BV.
Wat als een grote investeerder komt?
Een grote investeerder kan gewoon meedoen in de coöperatie. Investeren geeft zeggenschap en recht op winst, net als bij een BV. Wel moet je bepalen hoeveel certificaten die investering oplevert.
Als een investeerder liever een aandelen heeft in een BV dan is dat geen probleem. Een coöperatie kun je bij de notaris relatief eenvoudig omzetten in een BV, en dan meteen zijn of haar inbreng opnemen. Je hebt hiervoor 90% van de stemmen binnen de coöperatie nodig.
Een compleet pakket met alles wat je nodig hebt
Met statuten alleen kom je er niet. Daarom helpen we jullie met een compleet pakket:
- Een oprichtingsgesprek waarin wordt ingegaan op jullie specifieke situatie
- Goed leesbare statuten, in moderne taal, waarbij diverse bepalingen zijn toegevoegd om de certificaten goed te kunnen overdragen.
- Drie concept reglementen die jullie zelf vast kunnen stellen: één om gemakkelijk nieuwe ledentypen te kunnen definiëren, één en waarin geregeld is hoe inbreng in ideeën, tijd en geld met elkaar vergeleken kunnen worden. En een reglement voor als je de hele certificatenadministratie op een electronisch platform wilt bijhouden.
- Oprichting van jullie coöperatie bij de notaris.
- Een basis voor een ledenovereenkomst, die je kunt gebruiken voor de aanmelding van nieuwe leden/investeerders, en waar je eventueel verdere afspraken in kunt vastleggen.
Zie hier meer over onze werkwijze en tarieven.
Samenwerking met Eyevestor
Wil je de opbouw van ieders aandeel goed kunnen monitoren, ook als er een uitgebreide groep investeerders is? Hiervoor werken we samen met Eyevestor. Op het Eyevestor platform kunnen al je investeerders zien wat hun waardeopbouw is in relatie tot de anderen. Daarnaast kun je op een gestructureerde manier informatie delen over de financiele voortgang en je investeerdersgroep uitbouwen tot een community. Eyevestor kan ook het platform zijn waar je nieuwe investeerders vindt.