Coöperatie U.A. of coöperatieve vereniging als rechtsvorm voor samenwerking

De coöperatieve vereniging is eigenlijk de oude naam voor een coöperatie. In het nieuwe Burgerlijk Wetboek heeft de coöperatie een eigen hoofdstuk gekregen, waar het vroeger een variant was op de vereniging. De letters U.A. staan voor ‘Uitgesloten van Aansprakelijkheid’. Dit slaat op de leden van de coöperatie: als deze failliet gaat hoeven zij niet in het tekort van de coöperatie bij te dragen.

In dit artikel

Coöperatie UA, WA en BA

De Nederlandse wet onderscheid drie vormen van coöperaties, en je herkent ze aan de letters UA, WA en BA in de naam van de coöperatie.

  • UA: Uitgesloten van Aansprakelijkheid: de leden dragen niet bij in een tekort van de coöperatie.
  • BA: Beperkte Aansprakelijkheid: de leden dragen elk tot een vastgelegd bedrag bij in het tekort van de coöperatie.
  • WA: Wettelijke Aansprakelijkheid: de leden zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor het tekort van de coöperatie.

Bij een coöperatie BA of WA moet het bestuur elk jaar een ledenlijst bij de Kamer van Koophandel deponeren. Zo kunnen schuldeisers van de coöperatie zien bij wie ze geld kunnen halen. Bij een coöperatie UA is dit niet het geval. Het is dan ook niet op te vragen wie de (gewone) leden van een coöperatie zijn, alleen de bestuursleden staan bij de Kamer van Koophandel ingeschreven.

Coöperatie UA het meest populair

Elk jaar worden er enkele honderden nieuwe coöperaties ingeschreven in het handelsregister.  De Nationaal Coöperatieve Raad schat in dat er circa 2500 coöperaties zijn die echt economisch actieve samenwerkingsverbanden zijn, dus bijvoorbeeld geen financiële constructies. Als je kijkt in het handelsregister dan lijkt het aantal coöperaties WA lijkt minder dan 50 te zijn, het aantal coöperaties BA minder dan 100.

Er zijn dan ook weinig redenen om te kiezen voor een coöperatie WA of BA. Een belangrijke reden kan zijn de financiering. Als maar voldoende leden garant staan tot een bepaald bedrag, dan wil een bank de coöperatie wel een lening verstrekken. Anders is een coöperatie zonder duidelijke bezittingen lastig te financieren.

Duidelijk aangeven dat je een coöperatie U.A. bent

Of je een coöperatie UA, BA of WA bent, leg je vast in de statuten. Ook komt het in je naam te staan in het handelsregister. Coöperaties U.A. en B.A. moeten in officiële stukken, zoals overeenkomsten of algemene voorwaarden, altijd de volledige naam, inclusief die letters noemen. Zo is voor klanten en anderen duidelijk dat er net als bij een BV bij de leden zelf niets of weinig te halen valt.

Winstoogmerk als verschil tussen coöperatie en vereniging

Een coöperatie is een vereniging die een winstoogmerk mag hebben en winst uit mag keren aan de leden. Een vereniging mag geen winst uitkeren en is daarmee niet interessant voor commerciele initiatieven of investeringen waar risico’s aan zitten.

Daarnaast is het verschil met een vereniging dat een coöperatie overeenkomsten met de leden aangaat: de coöperatie koopt voor ze in, levert diensten, zorgt voor onderhoud enz. Leden betalen (of ontvangen) daarvoor naar rato van die dienstverlening. Bij een vereniging heb je een contributie, die meestal voor iedereen gelijk is en waaruit gezamenlijke kosten worden betaald.

Voordelen van de cooperatieve vereniging

De coöperatieve vereniging of coöperatie heeft de volgende voordelen ten opzichte van andere rechtsvormen:

  • Ten opzichte van de gewone vereniging is er het voordeel dat de coöperatieve vereniging een winstoogmerk mag hebben. Hierdoor kun je bedrijfsmatige activiteiten, met economisch voordeel voor de leden, in deze rechtsvorm onderbrengen.
  • Ten opzichte van de vof en maatschap is er de rechtspersoonlijkheid. Dit betekent dat de leden (bij een coöperatie U.A.) niet meegetrokken worden met de schulden van de coöperatieve vereniging.
  • Ten opzichte van een BV is er een veel hogere flexibiliteit. De coöperatieve vereniging kan leden toevoegen en er afscheid van nemen zonder langs de notaris te gaan. De winstverdeling en zeggenschap kunnen ook veel flexibeler worden ingericht.
  • Ten opzichte van een stichting is er een grotere democratie en is het mogelijk om alle betrokkenen inspraak te geven. Dit geeft ook meer commitment.

Wil je weten welke rechtsvorm voor jou interessant is, kijk dan hier als je een commercieel doel hebt en hier als je een maatschappelijk doel hebt.

Oprichten van een coöperatieve vereniging

Een coöperatieve vereniging of coöperatie wordt opgericht bij een notaris door minimaal 2 personen, maar daarmee heb je alleen nog maar de rechtspersoon zelf. Afhankelijk van wat je in een coöperatie wilt, moet je ook zaken regelen in onderlinge contracten. En je moet rekening houden met de fiscale aspecten van samenwerken in een coöperatie. Een gemiddelde notaris richt gemiddeld één keer per drie jaar een coöperatie op, de Coöperatie expert doet dit meer dan 100 keer per jaar.

Bij de opzet van nieuwe samenwerkingsverbanden kiezen we vaak voor de juridische vorm van de coöperatie. Maar wanneer een andere vorm beter is, zeggen we dat ook. Welk variant voor jullie het beste is, hangt vooral af van het doel van de samenwerking. Neem contact op met één van onze adviseurs voor een eerste telefonische oriëntatie.

Direct contact met een adviseur?

Algemene vraag?

Je kunt via het formulier op onze contactpagina je vragen stellen.

Deel dit artikel